زیره
زیره یک گیاه معطر از تیره جعفری است که برگ های آن به گیاه جعفری شباهت زیادی دارد. این گیاه در بعضی کشورها از جمله ایران به صورت خودرو رشد می کند. ارتفاع گیاه زیره حدود 80-30 سانتیمتر و گل های آن ریز و سفید رنگ است. میوه این گیاه از نظر ظاهری بیضی شکل و رنگ آن قهوه ای یا مایل به زرد است.
زیره سبز
زیره در 2 رنگ سیاه و سبز وجود دارد. به نوع سیاه آن که سوغات کرمان است، زیره کرمانی یا زیره کوهی و به نوع سبز آن، کراویه گفته می شود. از این ادویه در آشپزی و طب سنتی استفاده های زیادی می شود.
ارزش غذایی زیره
ارزش غذایی یک قاشق چایخوری زیره عبارتست از:
- انرژی: 88/7 کالری
- پروتئین: 37/0 گرم
- چربی: 47/0 گرم
- کربوهیدرات: 93/0 گرم
این میزان زیره 6/19 میلی گرم کلسیم، 39/1 میلی گرم آهن و 69/7 میلی گرم منیزیم دارد. در این ادویه آنتی اکسیدان هایی وجود دارد که در ایجاد خواص درمانی آن نقش دارند.
خواص زیره سیاه و سبز
سال ها است که مردم از زیره سبز و سیاه برای درمان انواع بیماری ها از سوء هاضمه گرفته تا سر درد استفاده می کنند. مردم هند این گیاه را برای درمان سنگ کلیه، بیماری چشم و حتی جذام مفید می دانند. در حال حاضر، در تحقیقات خواص زیادی به این ادویه نسبت داده شده که در ادامه به مهم ترین آن ها اشاره می کنیم:
تسهیل هضم غذا
زیره فعالیت آنزیم های گوارشی را افزایش داده و به هضم مواد غذایی کمک می کند. همچنین باعث آزاد شدن صفرا از کبد می شود. صفرا در هضم چربی ها در روده نقش دارد. بعضی تحقیقات نشان داده اند که این ادویه می تواند علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) را کاهش دهد.
تامین آهن مورد نیاز بدن
یک قاشق چایخوری پودر این ادویه 39/1 میلی گرم آهن دارد که حدود 17 درصد نیاز بدن به آهن را تامین می کند. کمبود آهن یکی از رایج ترین کمبودهای تغذیه ای است که گفته می شود 20 درصد جمعیت جهان به آن مبتلا هستند. کودکان برای رشد و زنان برای جایگزین کردن خون از دست رفته در دوران قاعدگی به آهن نیاز دارند.
غنی از آنتی اکسیدان
این ادویه آنتی اکسیدان هایی دارد که از آسیب سلول ها توسط رادیکال های آزاد ممانعت می کنند. رادیکال های آزاد باعث اکسیداسیون در بدن می شوند. اکسیداسیون به گرفتگی عروق خونی و بیماری قلبی منجر می شود. همچنین بیماران دیابتی را دچار التهاب می کند. اگر اکسیداسیون در DNA رخ دهد، احتمال ابتلا به سرطان افزایش پیدا می کند. آنتی اکسیدان ها با از بین بردن رادیکال های آزاد به حفظ سلامتی بدن کمک می کنند.
کاهش وزن
مصرف زیره برای افرادی که می خواهند وزن خود را کاهش دهند، مفید است. نتایج تحقیقات نشان داده که مصرف این ادویه به عنوان بخشی از رژیم غذایی سالم در درمان چاقی موثر است. در افرادی که زیره مصرف می کنند وزن، توده چربی، اندازه دور کمر و شاخص توده بدنی (BMI) کمتر است.
خواص زیره
کاهش کلسترول خون
شواهد حاکی از آن است که این ادویه تری گلیسیرید و کلسترول بد (LDL) را کاهش و کلسترول خوب (HDL) را افزایش می دهد. نتایج مطالعه انجام شده روی 88 زن نشان داد که مصرف 3 گرم زیره با ماست بعد از 3 ماه باعث افزایش HDL می شود.
جلوگیری از مسمومیت غذایی
زیره خاصیت ضد میکروبی دارد و می تواند احتمال ابتلا به مسمومیت های غذایی را کاهش دهد. ترکیباتی در این ادویه وجود دارد که از رشد باکتری ها و قارچ ها جلوگیری می کنند. در هنگام هضم، زیره ماده ای به نام مگالومایسین آزاد می کند که دارای خواص آنتی بیوتیکی است. بعضی تحقیقات نشان داده اند که این ادویه مقاومت باکتری ها نسبت به داروها را کم می کند.
پیشگیری از سرطان
سرطان هنگامی رخ می دهد که سلول های بدن به طور غیر قابل کنترل تکثیر می شوند. در نتیجه، مجموعه ای از سلول های غیر طبیعی ایجاد می شود که تومور نامیده می شود. این ادویه از رشد تومور در کبد، معده و روده بزرگ جلوگیری می کند.
خواص عرق زیره
عرق زیره، یکی از فرآورده های جانبی این گیاه است که از تقطیر زیره توسط بخار آب به دست می آید. این محصول چربی سوز است و به درمان چاقی کمک می کند.
عرق زیره سوء هاضمه و نفخ را برطرف کرده و سموم را از بدن دفع می کند. همچنین مصرف آن در دوران شیردهی باعث افزایش تولید شیر مادر می شود.
